25.11.10

Digwyddiadau (events)

Mae 'na nifer o bethau i ddysgwyr a siaradwyr Cymraeg yn digwydd yn Sir y Fflint dros yr wythnosau nesaf, dyma fanylion y rheiny fy mod i wedi clywed amdanyn nhw hyd yn hyn:

There are a number of things for learners and  Welsh speakers happening in Flintshire over the next few weeks, here are details of those that I've heard about up to now:

Gwasanaeth Carolau Cymdeithasau Cymraeg,   Capel Bethel, Yr Wyddgrug/Mold 5th Dec 6pm

(Welsh Societies Carol Service) 

Learn some Welsh carols at this special carol service! Learners and other groups will be contributing.
Croeso gynnes i bawb - a warm welcome to everyone



Noson o Blygain yn Y Bluebell, Helygain 

Plygain evening in The Bluebell, Halkyn 

 Nos Lun / Monday 14th Dec 7.30pm


 Traditionally Plygain involves going to church at about 3am on Christmas morning and singing carols under candlelight until the dawn. The service is fairly unstructured and soloists and groups of singers get up spontaneously to perform, many of them special 'Plygain' carols  The tradition only survived in some areas of Wales, though recently there has been a revived in areas where it had all but disappeared.   This evening celebrates the tradition with Gron Ellis giving a background to Plygain at 'The Bluebell', and Plygain carols will be performed by some special guests!


Sgwrs, Mins pei a Phaned   Ty Pendre, Yr Wyddgrug,  Thursdays - 2nd, 9th, 16th December 1.30-2.30

(A chat, mince pie and a cuppa.)

If you're in the Mold area on a thursday afternoon in December, pop into Ty Pendre (The University of Bangor's Centre), where there will be a cup of tea/coffee, a mince pie and Welsh speakers ready for a chat with learners of all levels, and all for £1.00!


Ysgol Galan

New Year School


A 3 day refresher course to kick start the New Year, suitable for learners of all levels, details here

•Bangor: 5 - 7 January 2011

•Mold: 4 - 6 Janury 2011

6.11.10

Mynedi-app!

As I mentioned in th classes last week 'Cwrs Mynediad' is now available as an i-phone app (it works on ipod touch and ipad as well of course), with various interactive excersises to help with your learning, along with sound files so you can check on pronounciations etc.  I have to say I think this is an excellent resource that hopefully will be  followed by 'Sylfaen' before too long.  It would be nice as well if it was made available (like other apps) for other platforms such as Android and Windows mobile, for those with devices by manufacturers other than 'apple'!



The cost is £5.99 for units 1-10, and then £3.99 for 11-20 etc.

25.10.10

Dysgwr Les yn cwblhau campwaith....

Geirfa yn isod / Vocab beneath

Mae dysgwr o ardal Wrecsam wedi cwblhau campwaith sef cyfieithiad o nofel Cymraeg enwog.
Dwi'n cofio cyfarfod Les Barker am y tro gyntaf mewn 'sesiwn sgwrs' yn Yr Wyddgrug tua pedair mlynedd yn ól.  Ar y pryd roedd o wedi bod yn dysgu Cymraeg  ers dim ond cwpl o flynyddoedd dwi'n meddwl, a dwi'n cofio'r sypreis o ddysgu am ei waith pob dydd, sef  bardd!  'Googlio fo!', dwi'n cofio rhywun yn dweud nes ymlaen.  Mi wnes i wrth gwrs, a wnes i ddarganfod bod Les yn fardd adnabyddus, ac wedi cyhoeddi nifer fawr o lyfrau dros y flynyddoedd.   Y dyddiau yma mae o'n barddoni a pherfformio yn y Gymraeg hefyd, ond yr wythnos yma gaeth o sylw a chlod am ei addasiad/cyfieithiad o nofel Daniel Owen  'The Trials of Enoc Huws'.  Mae Daniel Owen yn un o feibion enwocaf Yr Wyddgrug, ac yn nhafarn Y Pentan gaeth y llyfr ei lansio, adeilad oedd yn siop teiliwr yn nyddiau Owen, a lle wnaeth o weithio.  Dyma esboniad dros enw siop Cymraeg y dre jysd dros y ffordd: Siop y Siswrn (The scissors shop).  Mae'r stori yn cymryd lle mewn tre debyg iawn i'r Wyddgrug rhywbryd yn y 19C (y pedwaredd canrif ar bymtheg!), ac rhaid i mi roi'r fersiwn Saesneg (a'r un Cymraeg) ar fy rhestr nadolig!!

cwblhau-complete
sef - namely
campwaith-feat of work
cyfieithiad-translation
dim ond ers - only since
sypreis - suprise!
ei waith bob dydd - his day job
bardd - poet
nes ymlaen -later on
darganfod - discover
adnabyddus - well known
cyhoeddi - to publish
barddoni - to write poetry
c(h)lod - praise
addasiad - adaption
m(f)eibion - sons
enwocaf - most famous
lansio - to launch
teilwr - tailor
d(n)yddiau - days
esboniad - explanation
cymryd rhan - takes place
fersiwn - version

10.10.10

Cenedl heb iaith yw cenedl heb galon..

The above Welsh saying is one of many in a list on the Omniglot website 'about languages', which is well worth a look.

The translation is (as I'm sure you knew!) 'a nation without a language is a nation without a heart'

Many other languages have sayings that express a similar sentiment, for instance a Breton has one that says: 'Hep brezhoneg, breizh ebet' - Without Breton there is no Brittany (notice the similarity in the words for 'without').

In Scottish Gaelic the loss of the language is seen in equally disastrous terms: 'Am fear a chailleas a chanain caillidh e a shaoghal' - He who loses his language loses his world.


Manx plays the blame game, and has a saying that puts the responsibility for  the decline of the language(perhaps somewhat harshly!) on the arrival of tourism:

'Tra haink ny skibbyltee boghtey stiagh hie yn Ghaelg magh' -  When the tourists came in, the Manx language went out.

I rather like the Yiddish saying that translates to something like this;  A language is a dialect with an army and navy..

7.10.10

Strydoedd Cymreig Lerpwl...

I was reading this week about the soon to disappear 'Welsh Sreets' of the Dingle in Liverpool. 
(I haven't done a complete translation (too tired!) but you'll find a 'geirfa' (vocab) below):

Wnes i ddarllen erthygl diddorol yng nghylchgrawn 'Barn' y mis yma, yn cofnodi hanes rhai o 'strydoedd Cymreig' dinas Lerpwl. Mae Dr Ben Rees yn arbennigwr ar hanes Cymry Glannau Mersi, ac yn yr erthygl mae o'n son am 'strydoedd Cymreig' y Dingle, sy'n ar fin cael eu dymchwel gan gyngor y ddinas.   Gwaith adeiladwyr o Gymru oedd y strydoedd yna yn y bon, a symudodd lawer o Gymry i fyw ynddyn nhw ar ól cyrraedd Lerpwl,  yn creu ardaloedd 'Cymraeg' mewn llefydd fel Anfield, Bootle, a'r Dingle.

Ond mae 'na rwbeth arall sy'n gwneud y strydoedd yma o ddidordeb, ac sydd wedi codi storm (wel storm bach o leiaf!) o brotest yn Lerpwl a thu hwnt.  Mewn un o Welsh Streets y Dingle, sef  Madryn Street, gaeth Ringo Starr ei eni.   Erbyn hyn mae cyn cartrefi John  a Paul o dan ofal yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol (National Trust), ac yn atyniadau twristiaeth poblogaidd, felly mae'n annodd credu bod Cyngor Lerpwl yn bwriadu dymchwel 9 Madryn St.   Mae 'na son am symud y ty^ (neu rhan ohono fo!?)  i'r amgueddfa,  ond mae ffans y ffab ffór (neu bobl sy'n gobeithio gwneud arian trwy werthu nhw!) wedi dechrau tynnu brics o ffrynt y ty^ yn barod, felly mae'n rhaid i'r cyngor gwneud penderfyniad cyn iddo fo ddiflannu!!

erthygl - article
cofnodi - record
arbennigwr -specialist/expert
ar fin - just about to
cael eu dymchwel - have their demolishing i.e be demolished
cyngor-council
symudodd - moved
ynddyn nhw - in them
creu - create
o leiaf - at least
ardaloedd - areas
llefydd - places
a thu hwnt - and beyond
sef - namely
gaeth ringo ei eni - ringo had his birth i.e.was born
erbyn hyn - by now
o dan - under
(g)ofal - care
atyniad(au) - attractions(s)
bwriadu - intend
son - talk/mention
amgueddfa - museum
penderfyniad - decision
diflannu - disappear

15.9.10

noson cofrestru... Registration evening.....

English below

Mi fydd y noson cofrestru ar nos fercher Fedi 22ain rhwng 6-8yh.

Mi fydd y dosbarthiadau eu hun yn dechrau yr wythnos wedyn:  blwyddyn 3 ar nos fawrdd Medi 28ain,  a blwyddyn 2 ar nos fercher Medi 29ain.

Os dach chi ddim yn gallu mynegi'r noson cofrestru paid poeni.   Cewch chi  ffoniwch y Coleg i roi'ch enw lawr, neu jysd troi fyny i'r dosbarth.

Dwi'n edrych ymlaen at weld pawb, a dychweled at y coleg, gobeithio eich bod chi!

Hwyl am y tro, Neil 


The Registration Evening is on Wed 22nd September between 6-8pm.

The classes themselves will begin the following week:  Year 3 on Tue 28th Sept,  and year 2 on Wed 29th Sept.

If you are unable to attend the registration evening don't worry.   You can phone the college to put your name down, or just turn up to the class.

I'm looking forward to seeing everybody, and returning to college, I hope that you are!

Bye for know, Neil

8.9.10

Pen Lly^n (The Lly^n Peninsula)

English follows:

Wnaethon ni dreulio wythnos hyfryd ym Mhen Lly^n, lle gaethon ni dywydd andros o braf (diolch byth!).  Gobeithio wnaethoch chi mwynhau eich gwyliau chi, lle bynnag yn y byd yr aethoch chi.

Ges i nifer o gyfleoedd ymarfer fy Nghymraeg, o siop sglodion yn Nefyn, i siop sglodion Aberdaron a nifer o lefydd rhwng y ddau! Mae tafodiaeth cryf Pen Lly^n yn gallu bod yn eitha annodd i ddysgwyr i'w ddeall, a ches i drafferth cwpl o weithiau,  ond fel y cyfriw ges i ymateb cadarnhaol i fy Nghymraeg 'sgowsaidd'.  Fel dwedodd yr hogan oedd yn gweithio yn siop bach y traeth ger Tudweiliog: 'Mae unrhyw Gymraeg yn well na dim Cymraeg o gwbl'. Cymerais i hon fel rhywbeth cadarnhaol, ond yn ól Jill, 'canmoliaeth gwatwarus' gallai hynny wedi bod... pwy a wir!

Yn son am Ben Lly^n, mae 'na gyfres newydd yn dechrau ar S4C yr wythnos yma, am yr ardal hyfryd yma.   Mae cyfres 'Pen Llyn Harri Parri' yn cael ei gyflwyno wrth reswm gan Harri Parri (am enw da!), brodor o Ben Lly^n, ond un sydd wedi byw yng Nghaernarfon ers degawdau.   Mae o'n ymweled á llefydd ei blentyndod, a rhai dydy o byth wedi ymweled á nhw o'r blaen.   Trowch yr is-deitlau ymlaen (mae gynno fo dafodiaeth cryf!) a mwynhewch y golygfeydd ysblenydd!

Porth Towyn ger Tudweiliog

We spent a lovely week at the end of August on the Lly^n peninsula, where we had really fine weather (thank goodness).  I hope you enjoyed your holidays, wherever in the world you went.
I had a number of oppurtunities to practice my Welsh, from a chip shop in Nefyn to the chip shop in Aberdaron, and a few places between the two!   The strong Lly^n dialect can be hard for learners to understand, and I had problems a couple of times, but on the whole I had a positive response to my 'scowsish' Welsh.  As the girl who was working in the small beach shop near Tudweiliog said: 'Any Welsh is better than none'. I took this to be something positive, but according to Jill this could have been a backhanded compliment... who knows! 

Talking of Pen Lly^n,  there's a new series starting on S4C this week about this lovely area.   The series, 'Pen Llyn Harri Parri' is presented of course by Harri Parri (great name!), a native of the Llyn, but one who has lived in Caernarfon for decades.  He visits the places of his childhood, and some which are completely new to him.    Put the subtitles on, (he's got a thick accent!) and enjoy the splendid views!